Droogte & watergebruik

Algemeen

Door het veranderend klimaat zal droogte een vaker en intenser voorkomend fenomeen zijn in Vlaanderen. Door de stijgende temperaturen verdampt er steeds meer vocht uit land en waterlopen. Zowel de grondwaterstanden als de debieten van onbevaarbare waterlopen staan de afgelopen jaren steeds lager. Droogte heeft gevolgen voor onder andere ecosystemen, waterlopen en landbouw, en kan de waterkwaliteit en drinkwatervoorzieningen beïnvloeden. Bovendien neemt de kans op natuurbranden toe tijdens lange drogere periodes.

Bij aanhoudende droogte en dreiging van waterschaarste zullen de overheden maatregelen nemen, in samenspraak met experten. De provinciegouverneurs beslissen op die manier over de droogtemaatregelen in hun provincie. Daarnaast kunnen ook burgemeesters bepaalde maatregelen nemen.

Huidige droogtemaatregelen in Limburg

Permanent onttrekkingsverbod

Het permanent onttrekkingsverbod valt onder dergelijke droogtemaatregelen. Zo is het sinds 1 januari 2022 verboden om water te onttrekken uit kleine, ecologisch zeer kwetsbare beken en grachten. Onttrekkingen hebben een grote impact op waterlopen met een klein debiet. Ze kunnen onherstelbare schade aan de natuur veroorzaken, bijvoorbeeld aan zeldzame, kwetsbare vissoorten zoals beekprik en rivierdonderpad. Enkel in specifieke situaties zijn onttrekkingen uit deze waterlopen bij uitzondering nog toegelaten. Daarnaast moeten alle onttrekkingen uit onbevaarbare waterlopen op plaatsen waar dit wel nog is toegestaan worden gemeld. Meer informatie hierover kan u vinden op deze website.

Het politiebesluit dat dit permanent onttrekkingsverbod regelt voor de provincie Limburg kan u hieronder terugvinden. Er zijn in het besluit ook een aantal uitzonderingen voorzien (o.a. voor brandweer en het drenken van vee).

Kaart met het aanduiding stroomgebieden permanent verbod

Onttrekken van water

Voor landbouwers, bedrijven.. is het mogelijk om water te onttrekken uit bevaarbare waterlopen en waterlopen waar er geen verbod van kracht is. Voor watercaptatie uit bevaarbare waterlopen (kanalen of rivieren) is een vergunning of een melding verplicht. Voor wateronttrekking uit onbevaarbare waterlopen is een melding nodig of een machtiging. Deze meldingen en aanvragen dienen te gebeuren via het e-loket van de Vlaamse Waterweg (www.wateronttrekking.be).

Het afhalen van gezuiverd afvalwater (effluentwater)  bij Aquafin voor landbouwirrigatie of het besproeien van openbaar groen en sportterreinen is niet langer mogelijk sinds 10 juni 2022.

Blauwalgen

Wanneer het lang warm is en er weinig of geen stroming aanwezig is in een waterloop of vijver, kan het zijn dat er blauwalgen beginnen te bloeien. Je kan ze herkennen aan de blauwgroene, soms roodbruine, olieachtige laag die ze op het water vormen. Blauwalgen zijn eigenlijk geen algen maar bacteriën. De overgrote meerderheid ervan is toxisch en houden gezondheidsrisico’s in voor mens en dier.

Wanneer er blauwalgen worden vastgesteld in waterlopen, waterwegen, recreatievijvers… worden vaak maatregelen genomen. Er kunnen onttrekkingsverboden worden ingesteld voor de zones die besmet zijn, zodat dit water niet kan worden gebruik voor het besproeien van gewassen en het drenken van vee. Bepaalde watersporten kunnen worden ontraden of volledig verboden via een recreatieverbod. 

Omwille van de mogelijke gezondheidsrisico’s is het goed dat ook burgers de aanwezigheid van blauwalgen melden. Meer info hierover kan je vinden op de pagina ‘Blauwalgen melden’ van de Vlaamse Milieumaatschappij.

Doordacht omspringen met water

Ook buiten een periode van verminderde waterbeschikbaarheid spring je best zuinig om met het beschikbare water. De volgende tips kunnen hierbij helpen: 

  • Neem liever een douche (50l) dan een bad (100l)

  • Gebruik een beker om je tanden te poetsen

  • Doe één grote afwas i.p.v. vijf kleintjes

  • Laat wasmachine of vaatwasser pas draaien als ze helemaal vol zitten

  • Bedek blote aarde met vb. gemaaid gras, zo creëer je een isolatielaagje voor de bodem

  •      …

Ook via Facebook bereikten ons heel wat nuttige tips:

Water recupereren (als drinkwater voor dieren of water voor planten/moestuin, enz.)

  • Zet een emmer water in de keuken: was groenten boven de emmer en vang er kookvocht in op

  • Vang vóór je in de douche stapt het koude water ook op in een emmer

  • Als je biologische zepen gebruikt, kan je tijdens het douchen ook recupereren voor beperkte doeleinden 

  • Laat het water dat je gebruikt om babyflesjes te steriliseren afkoelen en hergebruik

  • Laat het water uit de condensatiedroogkast afkoelen en hergebruik

Water besparen

  • Douche samen met je kinderen

  • Verfris je aan de wastafel

  • Plaats kamerplanten minder in de zon

Meer tips kan je vinden via onderstaande links.

Heb jij zelf nog een goede tip? Laat het ons weten via mail of facebook!